Hamdi Nuhiju
Ideja e kryeministrit të Maqedonisë së Veriut , Zoran Zaev për
dekriminalizimin e marihuanës në kohën kur Maqedonia e Veriut po edhe bota po përballet
me pandeminë Kovid 19 po shikohet me dyshime dhe po sulmohet nga të gjitha anët.
Momentalisht i vetmi kryeministër në Ballkanin Perëndimor është Zoran Zaev i cili në këtë temë ka nxjerr në
pah objektivizmin duke lënë anash folklorizmat si dhe sjelljen anarkike e cila
po del në pah në disa pjesë të Ballkanit.
Republika e Shqipërisë ka pasur probleme serioze me marihuanën, por ato kanë
zgjedhur rrugën e zhbërjes totale duke mos i ofruar krahun e ndihmës së shtetit
njerëzve të dëmtuar të atij vendi si dhe duke mos parë të gjitha anët e përfshira
në problem.
Në Maqedoninë e Veriut është hapur një debat për idenë e cila u plasua nga
kryeministri Zoran Zaev që në vende turistike dhe në Shkup të legalizohet
marihuana. Kjo ide si duket po thumbohet në vazhdimësi nga zëra kritik të cilët
po mbajnë anën e argumentit duke i parë dëmet e mëdha që mund të shkaktoje përdorimi
i marihuanës.
Përndryshe në vende të ndryshme të botës, e sidomos në Evropë, duke marr
shembull Spanjën dhe Portugalinë, në momentin e legalizimit të marihuanës, kjo
substancë e dëmshme është dekriminalizuar nga grupet kriminale si dhe është
ulur dukshëm numri i përdoruesve të këtyre substancave në këto vende.
Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut nuk e kanë të përbashkët vetëm problemin e
legalizimit të marihuanës prej të cilës varen një numër i madh i popullsive të këtyre
dy shteteve. Ata gjenden në bllok për nisjen e bisedimeve për anëtarësimin e
tyre në Bashkimin Evropian. Sikur Maqedonia e Veriut të ishte e ndarë nga Shqipëria,
thuan disa zëra, rrjedha e bisedimeve me Bashkimin Evropian do të ishte
ndryshe, si dhe anasjelltas. Por bllokada historike që po i bëhet Maqedonisë së
Veriut nga ana e Bullgarisë duke kërkuar që maqedonasit të pranojnë 1944 kanë
qenë bullgar dhe se kanë folur gjuhën bullgare, nuk po i bën dëm vetëm Maqedonisë
së Veriut dhe shqiptarëve në të. Dëmi i Bullgarisë me këto kushte të
palogjikshme po prek edhe Republikën e Shqipërisë.
Problemi i Bullgarisë me Maqedoninë e Veriut edhe pse duket qartas se është
problem artificial, nuk e di se ku e gjen logjikën për t`u përdorur edhe me
Republikën e Shqipërisë? Mendoj se tema e integrimit të këtyre dy shteteve në
Bashkimin Evropian, problemi i krijuar
artificialisht nga Bullgaria si dhe tema e dekriminalizimit të marihuanës në
Maqedoninë e Veriut janë të lidhura shumë ndërmjet veti. Ndoshta kusht i radhës
i ndonjërit prej shteteve të BE-së ndaj këtyre dy shteteve do të jetë
dekriminalizimi i marihuanës. Shembulli i Shqipërisë në këtë temë nuk është
model për t`u zbatuar në praktikë. Pse e them këtë? Qeveria shqiptare e
drejtuar nga Edi Rama nuk ka qenë deri në fund e sinqertë në luftën e saj ndaj
marihuanës, siç nuk ka qenë dhe ende nuk është e sinqertë në luftën e saj ndaj
bastoreve dhe kazinove.
Një qasje e këtillë e pasinqertë karshi fenomeneve të këtilla, duke e lënë
arsyen anash dhe duke krijuar turbullirë, i mundëson subjekteve politike në
pushtet që t`i mbushin thasët me euro dhe dollarë, ndërsa popullin ta varfërojnë.
Dekriminalizimi i dukurive kriminale, i mundëson arkës shtetërore të mbushet, vë
në kontroll fenomenet negative si dhe ruan ose mbron standardin jetësor të njerëzve.
Në Maqedoninë e Veriut përveç temës së dekriminalizimit të marihuanës dhe
problemeve me Bullgarinë kanë dal në pah edhe reformat rrënjësore në sistemin
arsimor përmes zbatimit të mësimit të integruar. Autoritetet shtetërore thuan
se në këtë mënyrë do të mundësojnë ngritjen e nivelit të arsimit si dhe do të përmirësonin
rezultatet e vazhdueshme negative në PISA.
Është e dukshme se Maqedonia e Veriut është duke ndryshuar gjithnjë e më
shumë. Ajo që mbahet mend për një kohë të gjatë te njerëzit është mënyra e
qasjes së qeverive ose autoriteteve ndaj problemeve të caktuara.