Дали Димитриевски може да победи сам во Куманово?!

 Хамди Нухију

Последните случувања во политичката сцена во општина Куманово се многу интересни за јавноста. Актуелниот градоначалник и самопрогласениот татко на градот, Максим Димитриевски на денот кога требаше да се промовираат новите имиња на кандидатите за градоначалници од страната на СДСМ, еден ден после, тој, ги печати сите озборувања за неговото независно кандидирање за втор мандат. Димитриевски на прес конференција посочи дека ги собираше сите потребни потписи само за три часа, како независен кандидат во трката за првиот човек на Куманово.

Иако претходно имаше озборувања во медиумите и во јавноста за раздор во огранокот на СДСМ во Куманово, каде што членството и органите на партијата не го сакат актуелниот градоначалник на Куманово, во рејтинзите за локалните избори кои што треба да се одржаат во 17 октомври, Максим Димитриевски стои уште високо.

Во јавноста се перцепира идејата дека Куманово е град на СДСМ. И во времето на Никола Груевски каде што сите власти беа на негови раце, Куманово беше град со кој управуваше СДСМ.

Во книгата Тотем и табу, Сигмунд Фројд вели :” Сега знаеме зошто треба да се чуваме од властите: тие се означени со една магична и мистериозна моќ која што преку допреното се поставуваат како електрична енергија и креираат смрт за секој кој што не е чуван од таа електрична енергија “. Теоријата на Фројд е критикувана од Ерих Фром, но тоа што со сигурност го знаеме е креирањето на табуто или митот за Куманово. Исто како што го опишува Фројд табуто, табу е да се помисли дека Куманово ќе може да биде град кој што ќе биде управуван од друга политичка сила освен СДСМ.

Во последните локални избори кои што се одржа во 2017 година, се знаеше рејтингот на Зоран Дамјановски од СДСМ, но од ова партија одлучува да влегуваат во трка со Максим Димитриевски и убедливо на првиот круг да ги победуваат изборите. На ваков начин се креираше едно табу во општина Куманово, било каков кандидат да избераат од СДСМ тој ќе ги победува изборите.

Но, 2021 година може да ни ги прекрши сите математики и табуа!

Како прво, рејтингот на Максим Димитриевски е многу голем не само кај македонците туку и кај голем дел на албански гласачи, и тој се прогласи за независен кандидат за разлика од Зоран Дамјановски кој што не излегуваше јавно против матичната партија.

Како второ, сите актуелни кандидати на СДСМ кој што се во партиската трка немаат добри релации со сите етнички заедници во општина Куманово, што е проблем за локалните избори.

Како трето, опозицискиот блок сега и официјално соработуваат за локалните избори, и на ваков начин многу математики кој што пред да излезе во прес конференција Максим Димитриевски, што беа јасни, сега се многу нејасни.

Една што е јасно од целата ова политичка приказна во општина Куманово, е дека ќе имаме втор круг. Дали во вториот круг ќе биде Максим Димитриевски или некој кандидат од СДСМ со кандидатот на ВМРО-ДПМНЕ, тоа не се знае!

 

Regjistrimi dhe paqartësitë në lidhje me vaksinimin e regjistruesve

 Hamdi Nuhiju

Me 5 shtator të këtij viti ristarton regjistrimi i popullsisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut. Ky proces ka nisur disa muaj më herët, ndërsa disa herë ka dështuar si rezultat i kalkulimeve të ndryshme politike të partive politike shqiptare dhe maqedonase. Sic duket me 5 shtator është afati i fundit i vendosur nga ana e institucioneve dhe autoriteteve evropiane për t`u kryer ky proces statistikor dhe matematikor për të pasur mundësi që të ndërtohen strategji dhe politika zhvillimore për të ardhmen e vendit.

Në Maqedoninë e Veriut u krijua një klimë pozitive në lidhje me regjistrimin, klimë kjo e përcjell nga një propagandë edhe të autoriteteve dhe personaliteteve të ndryshme publike, politike dhe fetare jashtë trevave të Maqedonisë së Veriut. Si rezultat i atij hovi, u regjistruan afër 200.000 mërgimtar shqiptarë, ndërsa brenda procesit, me një marrëveshje të njëanshme midis LSDM-së dhe VMRO-DPMNE-së, dy liderëve politik maqedonas, të pozitës dhe opozitës, procesi u anulua për me 5 shtator.

Ekzistojnë dyshime të ndryshme në opinionin e brendshëm, rajonal dhe ndërkombëtar se edhe data 5 shtator është një cak i paarritshëm ose i manipulueshëm nga ana e strukturave udhëheqëse. Këto zëra thuan se kjo datë do të sabotohet dhe shantazhohet përmes presioneve të ndryshme politike të cilat shqiptarët do t`i sjellin para një akti të kryer e i cili do të jetë zhagitje e regjistrimit të popullsisë.

Por pesë shtatori i vendosur para pesë muajve me pesë shtatorin i cili po afrohet edhe disa ditë dallon dukshëm. Tashmë në proces është vaksinimi i popullsisë, pandemia kovid 19, zgjedhjet lokale që priten të mbahen me 17 tetor, kampanja zgjedhore si dhe një sërë masash anti-covid të ndërmarra nga qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Skena politike shqiptare dhe maqedonase në këto zgjedhje lokale ka ndryshuar dukshëm në krahasim më zgjedhjet tjera lokale. Tashmë ekzistojnë dy blloqe të mëdha të cilat janë futur në garë, blloku i partive në pushtet, shqiptare dhe maqedonase dhe blloku i partive politike shqiptare dhe maqedonase në opozitë. Prej këtij procesi po vet-përjashtohet vetëm partia me pikëpamje ekstremiste deri në nivelin e partive fashiste “E majta”. Është e habitshme lufta e VMRO-DPMNE-së opozitare, sidomos në Kumanovë në raport me partinë politike “E majta”. Dihet qartas se kundërshtari politik i VMRO-DPMNE-së është LSDM-ja dhe jo partia politike “E majta”. Çdo aktivitet politik dhe propagandistik që merret në raport me partinë politike “E majta” është vetëm faktorizim i të njëjtës dhe humbje e qëllimshme e vëmendjes ndaj kundërshtarit real politik. Së paku kështu kjo gjë interpretohet nga opinioni i gjerë i cili i përcjell ngjarjet politike në Maqedoninë e Veriut.

Për momentin ekziston një panik sulm nga ana e riaktivizimit të kovid 19 dhe numrat e ndryshëm nëpër qytete dhe reparte të ndryshme mjekësore po dëshmojnë për një kolaps të sistemit shëndetësor dhe keq-menaxhim me pandeminë kovid 19. Paqartësitë e ndryshme në lidhje me këtë sëmundje ende nuk janë zbardhur, ndërsa dyshimet në opinion kanë nisur të shtohen përmes politikave restriktive të autoriteteve shëndetësore duke e shndërruar procesin e vaksinimit nga një proces vullnetar dhe dashamirës në një proces të dhunshëm dhe të detyrueshëm.

Në opinion dëgjuam zëra se të gjithë duhet të vaksinohen me përjashtim të regjistruesve të cilët duhet të marrin pjesë direkt në regjistrimin e popullsisë. Po ashtu pati zëra edhe për porositjen e 6000 llaptopëve për 6000 regjistrues të cilët do të paguhen nga buxheti i qeverisë së Republikës së Maqedonisë Veriore.

22 gusht 2021, Stançiç

 

Jabadabadu vaksinimi kundër kovid 19

 Hamdi Nuhiju

Procesi i vaksinimit të popullsisë kundër sëmundjes Kovid 19 në Maqedoninë e Veriut fillimisht ka nisur me grupet më të rrezikuara të shoqërisë, si për shembull mjekët, pastaj kanë ardhur kategori të ndryshme të shoqërisë e të cilat po ashtu kanë qenë më të rrezikuara se popullsia e thjeshtë. Ky proces ka nisur herët dhe me vaksina donacion fillimisht nga Serbia, po edhe nga shtetet tjera. E mbajmë mend se sa gëzim i madh shikoje në fytyrat e mjekëve për pranimin e vaksinës ruse Spunik V.

Në anën tjetër, mediet e Kosovës sa me jo kompetencë flisnin kundër vaksinës ruse dhe sa shumë ndikonin te një pjesë e shoqërisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut për të mos i besuar asaj vaksine.

Mediet e Maqedonisë së Veriut po edhe të rajonin, të ndikuara nga propaganda e zezë e krijuar në mediet evropiane, një periudhë të caktuar kohore hidhnin dyshimet e tyre kundër vaksinës britanike Astra Zeneca, si një vaksinë e cila po shkakton probleme të mëdha shëndetësore tek kategoritë e caktuara të qytetarëve pas vaksinimit.

Po ashtu, mediet në Shqipëri, Kosovë dhe në Maqedoninë e Veriut u morën një kohë të caktuar edhe me moshën e të vaksinuarve në Itali si dhe me skenarë të mundshme të sëmundjes Kovid 19 në këtë shtet prej të cilit për çdo ditë na vinin lajme shqetësuese. Procesi i vaksinimit të popullsisë ka nisur më vonë në krahasim me procesin e vaksinimit të grupeve të rrezikuara të shoqërisë të cilat kanë qenë në vijën e parë të frontit kundër kësaj sëmundjeje. Qytetarët duhej që të paraqiteshin në një faqe elektronike të krijuar nga ministria e shëndetësisë, të regjistrohen për termin për t`u vaksinuar. I gjithë ky proces bëhej në mënyrë vullnetare dhe pa imponimin e institucioneve të shtetit.

Në të gjitha fazat ose periudhat e luftës kundër pandemisë Kovid 19, nuk kanë munguar dyshimet, prapaskenat, idetë e konspiracionit të cilat në vazhdimësi kanë ushqyer opinionin publik. Ato dyshime ishin të llojeve të ndryshme, prej te mënyra e vaksinimit të personave të sëmurë me kovid 19, e deri te dyshimet e pasojave të vdekjes të personave nga kovid 19. Por, përderisa kovid 19 ka qenë një sëmundje e re që ka kapluar të gjitha skajet botës, normal që njohuritë për të kanë qenë jo të mjaftueshme dhe si rezultat i kësaj dyshimet ose paragjykimet për tretmanin e kësaj sëmundjeje ose ekzistencën e saj janë tejet të mëdha.

Personat që u paraqitën vullnetarisht për t`u vaksinuar, kanë pritur me muaj të tërë për të ardhur në radhë për ta marr vaksinën e cila të ofrohet, pasi që oferta e vaksinave kundër kovid 19 në Maqedoninë e Veriut është e limituar. Shto kësaj edhe listën e interesave dhe grupeve të interesit të cilët kanë ndërhyrë për t`u futur pa radhë me qëllim që të marrin vaksinën kundër sëmundjes kovid 19.

Figura të caktuara publike në Shqipëri, që propagandonin haptas kundër vaksinimit dhe kundër sëmundjes kovid 19 duke hedhur dyshime mbi të, kërkonin haptas mundësi dhe forma se si të vaksinohen pa radhë, edhe atë në Serbi.

Në momentin kur procesi i vaksinimit u transformua nga vaksinimi vullnetar dhe me termin, u bë vaksinim pa termin, në fazën e parë interesimi i qytetarëve, sipas autoriteteve shtetërore nuk ishte i duhur. Por, kur nisën luftën e hapur kundër lirive dhe të drejtave të njeriut dhe shndërrimit të procesit të vaksinimit në proces obligativ, qytetarët me orë të tëra prisnin para punkteve të vaksinimit për ta marr jabadabadu lumturinë e tyre kundër sëmundjes kovid 19.

Qysh prej shfaqjes së sëmundjes kovid 19 e deri më sot, në asnjë fazë nuk kam dyshuar në sëmundjen dhe në nevojën për të marr barin e caktuar për t`u mbrojtur kundër kësaj sëmundjeje. Ajo e cila është për t`u diskutuar janë mënyrat dhe format se si qeveritë dhe shtetet kanë menaxhuar me pandeminë kovid 19 duke manipuluar edhe me liritë dhe të drejtat e njeriut.

Masa më e re e qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, por siç duket edhe e qeverive të rajonit, po edhe të Evropës ka të bëjë me personat e pa vaksinuar. Kjo masë e cila po synon t`i detyroj ato të pa vaksinuar, haptas është diskriminuese dhe e padrejtë nga një pjese të konsiderueshme të shoqërisë. Kjo formë e imponimit të kësaj mase, rrit numrin e personave që nuk dëshirojnë të vaksinohen, ose edhe me keq, shton dyshimet edhe tek personat që veçse janë vaksinuar.

Njerëz të cilët nuk kanë asgjë, janë shëndosh e mirë, parashtrojnë pyetjen publike, pse duhet unë të vaksinohem kur nuk kam asgjë? Pyetja është e drejtë në kontestin individual dhe momental, por nuk është e saktë në dobinë dhe të mirën e përgjithshme. Ndërmarrja e masave paraprake kundër një sëmundjeje është po aq e rëndësishme sa trajtimi i sëmundjes e cila të vjen në derë. Garanci nuk ka në këtë botë, themi ne besimtarët!

 

Дали политичките партии смеат да примат гласови од невакцинираните граѓани?!

 Хамди Нухију

Мерките на Владата на Република Северна Македонија во прв поглед се ориентирани кон невакцинираните лица, но во основа тие ги вржаат и тие граѓани кои што досега се вакцинирани. Начинот како се третира ова тема од страна на Министерството за здравство и Владата, и потребите на граѓаните за информација и праведен третман се многу различни.

Борбата против пандемијата ковид 19, е борба која што ги засега сите граѓани на нашата татковина, и секој од нив на различни начини придонесуваат за да ги отстранат ефектите. И невакцинираните лица, и тие што не сакат да се вакцинираат се едногласни во идејата дека пандемијата ковид 19 е штетна за здравјето на граѓаните но и за економијата. Фазите кои што се реализираат од пронаоѓањето на вакцината, доброволното ваксинирање до задолжителното ваксинирање ни ги прошируваат сомневањата за премогу политика во целиот овој здравствен процес.

Зошто новите мерки од Владата на Република Северна Македонија да важат само за невакцинираните лица? Нели е ова неправда кон еден дел од граѓаните на ова држава кои што според препораките на министерството за здравство дека вакцинацијата е доброволен акт, досега не имале ниту една причина за да се вакцинираат.

Овој начин на спроведување на новите мерки, нели е неправда и кон вакцинираните лица, кои што не можат ниту кафе да попијат во јавен  и затворен простор со лица кои што не се вакцинирани?

Нема сомнение дека треба да се превземат мерки за да се зачува здравјето на граѓаните. Но тие мерки не треба да бидаат спротивни едни кон други, и треба да имаат една хармонија на спроведување.

Овој начин на воспоставување на мерки во борбата против пандемијата ковид 19 може да креира многу незадоволство кај поголемиот дел на граѓаните на ова држава. Ако нивото на тоа незадоволство ќе се подигне, тогаш ќе се креира анархија, ќе имаме секојдневни протести и уништување на јавниот простор.

Владата на Република Северна Македонија пред да ги воспотавува мерките во борбата против ковид 19, треба да гради визија и мисија како ќе се справи со овој непријател. Инаку, сега доаѓаат локалните избори, ќе имаме кампања. Прашањето које што се поставува во овој момент е дали политичките парти ќе превземаат такви мерки за да не ги примат гласовите од невакцинираните лица?

Ако невакцинираните лица од 16 август не смеаат да влезат во кафеани, зошто да излезат на гласање на 17 октомври?

Стојанче Ангелов, дали знаеш каде се наоѓа општина Липково, или уште си трауматизиран од 2001?

 Пишува Хамди Нухију

Директорот на ЦУК, Стојанче Ангелов во овие две денови беше мета на голем број медиуми заради неговиот начин на справување со кризите во Кочани, Скопско, Куманово, и Липковско.

Ангелов бара да се награди за начинот како реагирал, според него, експресно, а не да се разреши од позицијата.

Од друга страна, во медиумите се шираат видеа на кои што се гледаат Албанци од општина Липково, односно од село Белановце како тие се справуваат со гаснењето на шумите. Оставени на цедило од Ангелов, сами, без ниту една помош од државата, локалното население од ова село се справуваше со иста катастрофа која што се случи и во Кочани.

Инаку, сите албански политички партии во Република Северна Македонија апелираа да им се помогне на локалното население на Кочани и сами понудија помош во различни форми. Но Ангелов, кој што пред некое време се сликаше во село Слупчане, општина Липково, никако да превземе обврски за да се справи и со катастрофалните последици во село Белоновце и да биде добронамерен со граѓаните на општина Липково.

Ангелов, дали знаеш каде се наоѓа општина Липково, или уште си трауматизиран од конфликтот во 2001 година?

Ангелов, дали знаеш дека и во село Белановце, општина Липково требаше да се гасне пожар, кој што беше опасен за граѓаните на оваа општина?

Ангелов, дали знаеш дека село Белановце се поврзува со коридорот 8, и ги поврзува Северна Македонија со Косово, и е еден многу фрекфентен пат?

Ангелов, дали знаеш дека во ова време од годината во општина Липково има многу печалбари Албанци кои што го полнат буџетот на Република Северна Македонија, и во овие жешки денови тие излегуваат во село Белановце за да се рекреираат?

Сигурен сум дека Ангелов нема да одговори на овие прашања и пак ќе побара од владата на Република Северна Македонија да биде награден за неговиот успех, село Белановце да го избрише од колективната меморија.

Ангелов можеби повторно ќе побара да дојде во општина Липково за да се слика. И сигурен сум дека ќе најде добронамерни луѓе кои што ќе го примаат. Албанците се гостопримливи кон сите. Тие не сакаат да избришаат од колективната меморија ниту еден дел од нашата заедничка држава.

Но едно е сигурно, ниту еден Албанец нема да заборави тоа што господине Ангелов ги оставивте на цедило, сами, да се справаат со една природна катастрофа.

Ќе дојдат други времиња кога ќе се покаже дека во 2021 година, директорот на едно државно претријатие кој што зема плата и од даноците од локалното население во село Белановце не сакаше да слушне дека тие постојат. Историјата е сурова за тие што немаат совест.

Кумановски воз или бугарски воз за локалните избори

 Пишува: Хамди Нухију

Пред некој ден читавме за одлуката за прагот за малите иницијативи и политички партии за овие локални избори. Прочитавме за начинот како се третираат овие иницијативи од страна на власта и големите политички партии.

Имаше различни интерпретации во јавноста во врска со ова одлука која што според сите параметри не е во полза на малите политички партии. Иако се најавуваше да имаме отворени листи за оие локални избори, големите политички партии во опозиција и во власт маестрално ја поништија ова најава преку законските задоцнувања.

Големите политички партии наместо да ги отвораат листите за советници, тие понудија еден праг од 1 % за да ги елиминираат сите граѓански иницијативи и на ваков начин да не ја ставаат во опасност нивната сегашна позиција.

Од друга страна, големи се очекувањата на граѓаните од сите етнички заедници за сите граѓански иницијативи кои што во овие локални избори ако немаше да имавме ваков третман од големите политички партии, ќе беа одлучувачки во поголемиот дел од општините.

Граѓанската иницијатива во Тетово се гледаше многу позитивно од јавноста, и такви иницијативи се бара да се градат и во другите општини ширум земјата.

Но да се враќаме во реалноста, возот, феноменот бугарски воз кој што беше присутен во последните парламентарни избори во Куманово. Освен проблемите кои што се креираат за малите политички партии, и ова порта да се затвора за граѓаните, сега пред нас е реалноста на референдумско коалицирање на сите политички партии во власт, особено во општина Куманово.

Јавноста уште нема поим кој ќе биде главниот именител на позициската трка за првиот на градот Куманово. Во внатрепартиската трка имаме различни имиња, но во новинарската фела се зборува дека конечниот натпревувач ќе биде едно име надвор од внатрепартиската трка.

Од страна од опозицијата калкурират до последниот ден, и за да биде играта многу по нејасна, тие во последното време се занимаваат со Левицата.

Едно е јасно, тој што ќе го контролира кумановскиот воз, за наредните децении ќе биде главен политички играч во Република Северна Македонија.

Инаку, пругата од коридорот 8 кој што ја поврзува Бугарија со Република Албанија оди преку Куманово, или преку кумановскиот воз.

Начинот на кој се редени коцките ни дава да се сомневаме во тоа дека во Куманово пак феноменот бугарски воз ќе биде одлучувачки за локалните избори.

“ I can`t breathe”, викаше Џорџ Флојд во Америка. Во услови на бугарски воз, симболично во Куманово ќе имаме многу кои што нема да можат да дишаат.

Ideja e mini-shengenit për t`i dhënë dalje në det Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut

 Hamdi Nuhiju

Ideja e mini-shengenit ballkanik me Maqedoninë e Veriut, Serbinë dhe Shqipërinë brenda, pa Kosovën, Bosnjën dhe Hercegovinën dhe Malin e Zi, duket qartas se është ide fine e përpunuar me mjeshtëri nga ana e strukturave serbo-sllave për t`i dhënë dalje në det Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut. Vecmë është përmendur nga takimi në Durrës, se Maqedonia e Veriut si dhe Serbia kanë qasje në portin e Durrësit, duke përfituar në këtë mënyrë në kurrizin e Shqipërisë dhe shqiptarëve të mirat që ofron tregtia detare.

Jam i bindur se në qoftëse anët do të ishin të kundërta, dhe Shqipëria e shqiptarët të kërkonin dalje në det, një ide e këtillë e mini shengenit nuk do të realizohej asnjëherë. Mund që të niste luftë, por të dilte në pah një mini shengen i këtillë, nuk do të ndodhte.

Kjo është një hipotezë e cila bazohet në të kaluarën e shteteve dhe veprimeve të tyre gjatë historisë së përbashkët ballkanike.

Përderisa u mbajtën disa takime dhe ideja ka nisur që të marr formë dhe të realizohet, mendoj se lënia anash e Kosovës në këtë koncept është po aq e dëmshme sa edhe vet ideja. Interpretim i gabuar është mendimi se Kosova defaktorizohet nëse merr pjesë në një koncept të këtillë i cili është nisur nga një shtet i cili e ka humbur luftën me Kosovën, nuk e njeh pavarësinë e Kosovës si dhe është duke u armatosur deri në dhëmbë nga ana e Rusisë. Por hilja e cila është duke dal në sipërfaqe nga ana e Serbisë në lidhje me Kosovën në raport me idenë e mini-shengenit ballkanik është edhe izolimi total i Kosovës edhe nga Shqipëria. Përmes mekanizmave të cilat do të hyjnë në fuqi pas aktualizimit praktik të idesë së mini-shengenit, Shqipëria mund që ta izoloj Kosovën çdoherë ta kërkoje këtë gjë Serbia.

Menjëherë pas takimit në Shkup, të tre kryeministrave të idesë së mini shengenit ballkanik, kryeministri Edi Rama paralajmëroi mbledhjen midis dy qeverive shqiptare, të Kosovës dhe Shqipërisë. Mbledhje të këtilla ka pasur edhe në kohën kur Ramush Haradinaj ishte kryeministër dhe mbledhjet e tilla nuk kanë prodhuar asnjë dobi konkrete në dobi të shqiptarëve në dy anët e kufirit.

Diplomacia kosovare duhet që t`i kuptoje hilet të cilat po i bëhen nga dy anët, nga Serbia dhe Shqipëria si dhe të ndërtoje mekanizma mbrojtës për qytetarët e saj. Nëse ajo ka marr ftesë nga ana iniciatorëve të mini-shengenit ballkanik, edhe në kësi rrethana, dobia e pjesëmarrjes do të ishte më e madhe sesa dëmi. Kurthi i kurdisur Rama-Vucic do të zhbëhej, kjo është dobia e parë. Për politikën e jashtme të Kosovës nuk do të flisnin tekat e Edi Ramës, por vet kosovarët do të ishin pjesëmarrës aktiv në të gjitha vendimet të cilat do të merreshin për këtë pjesë të Ballkanit Perëndimor. Kosova do të dëshmonte pjekuri politike dhe diplomatike karshi faktorit ndërkombëtar, që edhe pse është e dalë nga lufta me një agresor si Serbia, ajo di të luaj lojëra të tilla të cilat do të ishin në interesin e kosovarëve, por edhe të tërë Ballkanit.

Përderisa për politikën e jashtme të Kosovës, ende flet Edi Rama, mendoj se edhe gjatë kohë, kosovarët do të ngelin të vetmit në Ballkan pa liberalizimin e vizave, e të mos flasim për anëtarësimin në NATO dhe në Bashkimin Evropian.