Qytetarët e Perandorisë Romake e
kanë pasur si traditë që padrejtësitë që iu janë bërë t`i shkruajnë. Ato padi i
kanë shkruar në një pllakë të hollë, të cilën pllakë e kanë shpuar në thonj ose
e kanë lidhur në bunarë ose edhe e kanë groposur në varr.
Para disa kohësh është
zbuluar një pllakë e tillë e hollë, e vjetër 1600 vite që dëshmon për dëshirën
e një veterinari me emrin Porcello për t`u ndriçuar çështja e tij.
Qytetarët romak të thjeshtë kanë shënuar
edhe padrejtësitë më të vogla. Hulumtuesit kanë gjetur përmbi 1500 pllaka me
mallkime, prej të cilave 130 janë gjetur në Aquae Sulis (Bathu i sotëm në
Angli). Në to kërkohet hakmarrje të vendosura në këpucë dhe mjete tjera të
vjedhura përderisa udhëheqësit e tyre kanë qenë në luftë. Disa prej tyre janë të
nënshkruara. Në disa prej tyre është i theksuar dhunuesi. Në shumicën prej tyre
kërkohet të dyshohet në hyjnoren si shkaktues i problemeve të njerëzve. Pse paditë
e këtilla janë me rëndësi?
“ Ato dëshmojnë rreth asaj se si janë
maltretuar njerëzit e thjeshtë”, thotë Celia Sanchez Natalias.
Përktheu e përshtati nga
kroatishtja: Hamdi Nuhiju
Burimi: National Geographic
Kroacia, Travanj 2013, nr. 4, f.17
No comments:
Post a Comment